عوامل موثر گرایش دانشجویان به دخانیات (مطالعه موردی خوابگاه شهرک امام دانشگاه تبریز)

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی علل موثر بر گرایش دانشجویان دانشگاه تبریز به دخانیات انجام گرفته است. بنابراین در این مطالعه به بررسی نقش سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی، سرمایه فرهنگی، انزواطلبی افراد، عملکرد تحصیلی و میزان نگرش به آینده در گرایش به مصرف دخانیات پرداخته شده است. مواد و روش: با استفاده از روش پیمایشی، پرسشنامه‌ای در39 بند تنظیم و بین 250 نفر از دانشجویان که با نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردیده بودند، توزیع گردید در نهایت نتایج با نرم افزار SPSS 19 و بکارگیری آزمون‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیرمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: آزمون رگرسیون نشان داد که 48 درصد از واریانس متغیر گرایش دانشجویان به دخانیات به وسیله متغیرهای مستقل موجود در معادله تبیین می‌شود و حدود 52 درصد باقیمانده را متغیرهای دیگری تبیین می‌کنند که خارج از این بررسی قرار دارند. نتایج آزمون تحلیل‌مسیر نیز نشان داد که سهم متغیر سرمایه ‌اجتماعی نسبت به سایر متغیرهای تحقیق در تبیین متغیر گرایش دانشجویان به دخانیات بیشتر است. متغیر انزواطلبی کمترین اثر مستقیم را دارد. متغیرهای سرمایه ‌اجتماعی و سرمایه اقتصادی با بتای 170/0 دارای بیشترین تاثیر غیر‌مستقیم بر متغیر گرایش دانشجویان به دخانیات است. بحث و نتیجه‌گیری: مطالعه‌ی حاضر درصدد آن بود که متغیرهای موثر در استعمال دخانیات را در جمعیت مورد مطالعه ارائه کند. با توجه به یافته‌های این پژوهش به نظر می‌رسد سرمایه اجتماعی می‌تواند عاملی تعیین‌کننده در پیشگیری از مصرف دخانیات باشد. لحاظ کردن بسته‌های خدمات تقویت‌کننده سرمایه اجتماعی می‌تواند در پایداری بهبودی افرادی که اقدام به دوری از مصرف دخانیات می‌کنند، تاثیر داشته باشد. در مقایسه با نتایج سایر مطالعات، مصرف سیگار در میان دانشجویان مورد مطالعه شیوع پایینی داشت ولی با توجه به حساسیت موقعیت اجتماعی دانشجویان بعنوان الگوی جامعه، ضروری است آموزش‌های لازم در مورد مضرات استعمال دخانیات و فراهم کردن تسهیلات رفاهی دانشجویی داده شود تا بتوان از بروز و شیوع دخانیات در بین دانشجویان پیشگیری کرد.